Lista światowego dziedzictwa (ang. World Heritage List; fr. Liste du patrimoine mondial) – lista obiektów objętych szczególną ochroną międzynarodowej organizacji UNESCO, filii ONZ, ze względu na ich unikatową wartość kulturową bądź przyrodniczą dla ludzkości. Lista obejmuje (w czerwcu 2014) 1007 obiektów w 161 krajach, w tym 779 obiektów dziedzictwa kulturowego (K), 197 przyrodniczego (P) i 31 mieszanych (K, P). O wpisaniu danego obiektu na listę decyduje Komitet Światowego Dziedzictwa w trakcie corocznej sesji, począwszy od 1977 r. Nominacje zgłaszane są przez poszczególne kraje. Jeżeli wniosek o wpisanie danego miejsca na listę nie zostanie uwzględniony, może być złożony ponownie.
DZIEDZICTWO MATERIALNE
W 1994 roku na listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO została wpisana STARÓWKA WILEŃSKA. Stare miasto należy do największych (około 360 ha) i najpiękniejszych w Europie Środkowowschodniej. Wilno jest najdalej na północ położoną stolicą europejską, która przejęła style architektoniczne Południowej Europy. W XIV-XVII w. Wilno było też najdalej na wschód Europy położonym centrum zachodniej kultury i oświaty. Wileńska Starówka − to świadectwo dawnej świetności, a w szybkim tempie rozwijająca się nowa część stolicy – lider wśród stolic krajów bałtyckich.
W 2004 r. listę Światowego Dziedzictwa Przyrody UNESCO dopełniła MIERZEJA KUROŃSKA. Wędrujące wydmy złotego piasku w otoczeniu sosnowych lasów i omywane z jednej strony przez fale Bałtyku, z drugiej przez wody Zatoki Kurońskiej, wyglądają jak z obrazka. Szerokie widnokręgi, symfonia zmiennych wiatrów i fal morskich tworzą szczególną aurę Mierzei Kurońskiej. Urocza jest architektura domków rybackich – etnograficzny koloryt, „koronkowymi” elementami ozdobione dachy, okna.
W 2004 r. na listę UNESCO wniesiono również KIERNAWIE (lit.Kernavė) – litewską Troję. W Kiernawiu najpełniej można odczuć prohistorię Bałtów i początki litewskiej państwowości. Muzeum pod otwartym niebem, gdzie ludzie żyli od X tysiąclecia przed naszą erą do czasów wczesnego średniowiecza. Wzgórza zamkowe są najbardziej wymownym elementem rezerwatu krajobrazowego. Na Litwie jest ich około tysiąca, jednakże w całym regionie Morza Bałtyckiego nie znajdziemy ani jednego grodziska składającego się, podobnie jak w Kiernawiu, z pięciu wzgórz zamkowych. Jest to skutek procesów historyczno-przyrodniczych i działalności człowieka.
Na Litwie znajduje się wspólny zabytek dziesięciu państw chroniony przez UNESCO. Jest to PUNKT POŁUDNIKASTRUWEGO. Południk Struwego ma długość 2821.833 km i przebiega przez terytorium Norwegii, Finlandii, Rosji, Estinii, Łotwy, Litwy, Białorusi, Mołdawy i Ukrainy tworząc 258 trójkątów triangulacyjnych oraz 60 punktów dodatkowych. Południk wyznaczony przez naukowców Friedricha Georga Wilhelma von Struvego i Carla F. Tennera służył do pomiaru rozmiarów Ziemi. Późniejsze badania, wykonane za pomocą współczesnych technologii wskazały, że pomiary Struve i Tennera prawie idealne odpowiadają pomiarom późniejszym. Na Litwie są chronione trzy punkty Południka Struvego. Jeden z nich można oglądać w miejscowości Paliepiukai pod Moletami. Niedaleko tego punktu znajduje się centrum Europy.
DZIEDZICTWO NIEMATERIALNE
RZEŹBIARSTWO KRZYŻY – litewskie rzemiosło ludowe zostało wpisane na listę UNESCO w 2001 r. Tradycyjne litewskie krzyże łączą w sobie elementy architektury, rzeźby, sztuki kowalskiej, a nieraz również malarstwa prymitywnego. W ich ozdobie często spotyka się ornamenty roślinne z czasów archaicznych „słoneczka” lub „ptaki”, motywy Drzewa Życia. Krzyże zwykle stawia się na grobach zmarłych, przy drogach, a także w podzięce za otrzymane łaski.
ŚWIĘTA PIOSENKI odbywające się w trzech krajach bałtyckich: Estonii, Łotwie i na Litwie w 2004 roku zostały uznane za wyjątkowe zjawisko, godne wpisania na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO. Tradycja i symbolika świąt pieśni przyczyniła się do odzyskania niepodległości i często nazywana jest „śpiewającą rewolucją”.
Pierwsze ogólnokrajowe Święto Pieśni odbyło się na Litwie w 1924 r. W okresie międzywojennym ogólnokrajowe Święta Pieśni organizowane były co dwa lata, natomiast w rejonach i miasteczkach odbywały się co roku. Święta pieśni odbywały się również w okresie okupacji sowieckiej, a w ich repertuarze nigdy nie zabrakło pieśni ludowych i patriotycznych. Dzisiejsze Święta Pieśni składają się z trzech części – Dnia tańca, Wieczoru Zespołów Etnograficznych i Folklorystycznych oraz Dnia Pieśni.
Jesteś zainteresowany? Zadzwoń +37067708262 lub napisz maila This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
© Kopiowanie materiałów bez poinformowania autora jest zabronione. Przewodnik po Litwie
http://pl.wikipedia.org/wiki/Lista_%C5%9Bwiatowego_dziedzictwa_UNESCO