• Dom Nr. 4 należał do kapituły katedralnej. Wybudowany w XVI wieku. Drugie piętro zdobi subtelna renesansowa attyka.
• Dom Nr. 6 wzniesiony na przełomie XVI i XVII w. Budynek połączony jest arkadą z domem sąsiedzkim, elewację ozdabiają ceramiczne czajniczki.
• Dom Nr. 8 – w połowie wieku XIX znajdowała się tutaj słynna drukarnia Józefa Zawadzkiego. Następnie, na parterze mieszkał biskup Jurgis Matulaitis – błogosławiony litewski.
• Dom Nr. 10 był własnością Waleriana Protasewicza. Później zatrzymywał się tutaj Józef Poniatowski.

• Dom Nr. 12 – piękny zabytek epoki gotyckiej. Należał do chirurgów, aptekarzy i złotników. 
• Dom Nr. 19 − mieszkał tu Stanisław Jundziłł - botanik i założyciel  wileńskiego ogrodu botanicznego.
• Dom Nr. 22 − dom kolegium medycznego kupiony od hetmana K. Radziwiłła. Uniwersytet rozlokował tu wydział nauk lekarskich, labolatorium chemiczne, gabinet anatomii i mieszkania dla profesorów. Jednym z mieszkań gospodarował prof. Euzebiusz Słowacki, później prof. August Bècu. Juliusz Słowacki spędził tu swoje dzieciństwo i młodość (blisko 15 lat). Później w tym domu zamieszkał wybitny wileński malarz, działacz społeczny - Ferdynand Ruszczyc. Jego staraniem na dziedzińcu umieszczono popiersie Juliusza Słowackiego. 
• Dom Nr. 24 – w latach 1830-1835 mieszkał tu Józef Ignacy Kraszewski.
• W domu Nr. 26 znajdowała się słynna kawiarnia „Biały Sztral“ aktywnie uczęszczana przez wileńską inteligencję. Bywał w niej Konstanty Indelfons Gałczyński. W latach 1917-1918 odbywały się tutaj obrady Taryby Litewskiej. 16 lutego 1918 r. w tym budynku podpisano Akt Niepodległości Litwy.
• Dom Nr. 32 – na początku XIX w. znajdowały się tutaj dwie winiarnie i kawiarnia „Wiktoria“, w której bywali filomaci.

Zaułek Bernardyński

W całości zabudowany zaułek łączy zakątek gotycki (kościół św. Anny i Bernardyński) z ulicą Zamkową. Od XVI w. zaułek był częścią traktu, który łączył kompleks zamkowy z Bramą Bernardynów umieszczoną w murach obronnych miasta.

• Nr. 5 −  dom, gdzie bywał A. Mickiewicz. Tutaj szykował do druku II i IV część „Dziadów“.
• Nr. 8/8 − pałac na zamówienie M. Łopacińskiego przebudował słynny architekta Jan Krzysztof Glaubitz. Gospodarzem domu byli drukarze Zawadzcy. Obecnie rozlokowano tu hotel „Szekspir“.
• Nr. 11 − dom, w którym po powrocie z Kowna mieszkał Adam Mickiewicz. W tym miejscu redagował poemat „Grażyna“. Obecnie mieści się tu muzeum A. Mickiewicza.                                         

Ulica Literacka

Przy tej ulicy Literackiej znajdują się plakietki, które są poświęcone słynnym literatom. Między innymi i polskim. Upamiętniony tu Juliusz Słowacki, J.I. Kraszewski, Adam Mickiewicz, Czesław Miłosz, K. I. Gałczyński, Władysław Syrokomla, Wisława Szymborska, Oskar Miłosz. 

Zaułek Świętomichalski

• Nr. 2/7 − Kolegium Chemiczne Uniwersytetu Wileńskiego, które było prowadzone przez Jędrzeja Śniadeckiego. W latach 1806-1808 na drugim piętrze mieszkał artysta malarz Franciszek Smuglewicz.

Ulica Wielka

• Nr. 1/2 − Dom Franka. Mieszkali tu słynni profesorowie wileńscy: medyk Józef Frank i chemik Jędrzej Śniadecki.
• Nr. 2 − Cerkiew św. Paraskiewy. Uważa się, że podczas kolejnego pobytu w Wilnie car Rosji Piotr I ochrzcił tu murzyna Abrahama Hannibała- pradziadka poety Aleksandra Puszkina. Współcześni litewscy historycy uważają, że legenda o chrzcie Hannibała powstała za czasów generał-gubernatora Michaiła Murawjowa-Wieszatiela.
• Nr. 4 −Pałac Chodkiewiczów. W okresie międzywojennym i po wojnie w pałacu mieszkali profesorowie uniwersytetu. Obecnie mieści się tu Wileńska Galeria Obrazów (lit. Vilniaus paveikslų galerija).
• Nr. 12 − Cerkiew św. Mikołaja. Wybudowana staraniem hetmana litewskiego Konstantego Ostrogskiego. W połowie wieku XVIII przebudowana w.g. projektu Jana Krzysztofa Glaubitza. Po rozbiorach Rzeczypospolitej Obojga Narodów z rozkazu Murawjowa wyburzono budynek, który zasłaniał cerkiew od strony ulicy.
• Nr. 23 − Instytut Polski.  
• Nr. 24 i 26 − Gildie kupieckie. 
• Nr. 36 − Pałac Abramowiczowej. W pałacu były 22 większe i 11 miejszych pokoi, stajnia na 15 koni i wozownia na 5 karet. W okresie późniejszym znajdowała się tu siedziba prawosławnego metropolity. Obecnie pomieszczenie zajmuje Konserwatorium Muzyczne.

Details

Renata

15 January 2024