Po zamknięciu cmentarza, który znajdował się pomiędzy kościołem św. Anny, bernardyńskim i kościołem św. Michała, decyzją magistratu, w 1810 roku na wzgórzach zarzeczańskich, na prawym brzegu rzeki Wilenki, pomiędzy traktem Stefana Batorego i Wzgórzem Żwirowym, postanowiono założyć nowy cmentarz typu parkowego zwany Bernardyńskim. Teren jest gęsto porośnięty drzewami i krzewami, na cmentarzu znajdują się w większości kamienne pomniki, kapliczki i grobowce rodzinne oraz kolumbaria. Wiosną na cmentarzu kwitnie cebulica syberyjska. 

Od 70-tych lat wieku XX cmentarz jest zamknięty i chroniony jako zabytek narodowy. To jeden z najstarszych cmentarzy wileńskich o powierzchni 3,6 ha (starszy jest cmentarz na Rossie założony w 1801 roku). Na cmentarzu spoczywa około dwudziestu profesorów Uniwersytetu Wileńskiego: 
  • Leon Borowski (filolog)
  • Józef Jundziłł (botanik)
  • Stanisław Bonifacy Jundziłł (przyrodnik botanik)
  • Zachariusz Niemczewski (matematyk)
  • Kanuty Rusiecki (malarz)
  • Bolesław Mikołaj Rusiecki (malarz)
  • Wincenty Sleńdziński (malarz)
  • Aleksander Sleńdziński (malarz)
  • Józef Bieliński (lekarz, historyk)
  • Johanas Andrius Lobenveinas (anatom, lekarz)
  • Wacław Pelikan (rektor uniwersytetu, który prześladował Filomatów. Za co zresztą został obity kijami przez wilnian.
  •  
  • Stanisław Filibert Fleury (fotograf, malarz) i inni.  

Inni zasłużeni i niezasłużeni pochowani na cmentarzu:

  • Helena Dzierżyńska (matka krwawego Feliksa Dzierżyńskiego)
  • Józef Czechowicz (fotograf)
  • Józef Kowalski (lekarz, kowieński przyjaciel Adama Mickiewicza)
  • Zofia „Zula" Kadenacowa (ukochana siostra Józefa Piłsudskiego)
  • Janina Dłuska (malarka, ilustratorka czasopism mody „Vogue", „Die Madam", czy polskiego „Bluszcz")
  • Łucjan Uzięblo (publicysta, krajoznawca)
 

 

Podczas powstania styczniowego w 1863 roku, na cmentarzu żandarmeni znaleźli schowane archiwa i broń powstańców. Po czym został zamknięty klasztor i kościół bernardyński, do którego cmentarz należał. Po 1945 roku wyburzono kolumbaria, szczątki osób w nich pochowanych zakopano w zbiorowym grobie przy kaplicy, na złom wywieziono metalowe ogrodzenia mogił oraz dużą część metalowych krzyży. Obecnie zachowała klasycystyczna kaplica cmentarna, kaplica fundacyjna, brama z dzwonnicą, fragmenty kolumbariów oraz dom stróża.

Dom stróża potrafiła wykupić pewna miejscowa Polka, która obecnie w nim mieszka, a jej koty spacerują po cmentarzu i przychodzą do zwiedzających od razu, jak tylko kogoś zobaczą. Z tego powodu, cmentarz Bernardyński jest nazywany jedynym zamieszkałym cmentarzem na Litwie.

Opinie

Pani Renato, w imieniu całej grupy, jeszcze raz serdecznie dziękuję za wspaniałe chwile spędzone  w Pani towarzystwie, za wielką wiedzę jaką niewątpliwie Pani posiada, za tyle ciekawych historyjek, za humor,dowcip i wrażenia jakie pozostaną na długo w naszej pamięci.Jesteśmy grupą  z Torunia i bylismy od 22-24 września, a ja  pomimo  tego ,że byłam w Wilnie i okolicach już  trzykrotnie  to ten czwarty raz był najfajniejszy tylko ,że nie odwiedziłam cmentarza   'Saltoniskiu Cmentary' gdzie  spoczywa moja serdeczna przyjaciółka u której mieszkałam na ul. Żirmuny i zwiedzałam PIĘKNE Wilno...i to jest powód dla którego w przyszłym roku wrócę, i o ile to nastąpi to na pewno odezwę się do Pani i skorzystam  z Pani pomocy,a teraz serdecznie pozdrawiam i do milego zobaczenia.

Elżbieta Różycka

Zostańmy w kontakcie

Wybierasz się na wycieczkę do Wilna, Trok, Kowna i potrzebujesz przewodnika? A może jesteś przedsiębiorcą i potrzebujesz jakiejś pomocy na Litwie? Zachowaj kontakt lub podziel się ze znajomymi. Na bieżąco zapraszam do śledzenia aktualności na Facebooku

Renata Kuszlewicz Jasilionienė
Tel.: +37067708262
mail: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
e-strona: www.przewodnik-wilno.lt